Thực hiện liên thông 3 thủ tục hành chính (TTHC) gồm: đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho trẻ dưới 6 tuổi đã rút ngắn đáng kể thời gian giải quyết TTHC và góp phần bảo đảm quản lý thông tin nhân thân thống nhất, chính xác, thuận tiện.
Giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa” tại Trung tâm hành chính công huyện Duy Tiên. Ảnh: Thế Trang Trước đây, việc giải quyết TTHC liên quan đến khai sinh, BHYT, đăng ký thường trú cho công dân nói chung, trẻ em dưới 6 tuổi nói riêng được thực hiện theo quy định của từng lĩnh vực pháp luật, văn bản pháp lý và từng bộ phận giải quyết khác nhau (khai sinh do UBND thực hiện, đăng ký thường trú do công an thực hiện…), làm mất thời gian, chi phí của người dân, cơ quan nhà nước khi phải thực hiện từng thủ tục riêng biệt; đồng thời người dân phải cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền nhiều thông tin cá nhân trùng lặp, không cần thiết. Nay những bất tiện trên đang được khắc phục khi UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp trong thực hiện liên thông TTHC về đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi. Theo đó, người có yêu cầu thực hiện liên thông TTHC về đăng lý khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi chỉ cần nộp hồ sơ một lần, nhận kết quả trực tiếp tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp xã.
Chị Nguyễn Thị Thái (phường Minh Khai, TP. Phủ Lý) vừa nhận kết quả giải quyết liên thông TTHC cho biết: Khi đến UBND phường, tôi được hướng dẫn thực hiện liên thông cả 3 thủ tục: đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, làm thẻ BHYT. Tôi chỉ phải làm một bộ hồ sơ, được hẹn ngày đến nhận kết quả, đỡ mất công đi lại, rất đơn giản, thuận tiện.
Từ cách làm trên, năm 2016, toàn tỉnh thực hiện liên thông 3 TTHC cho 14.687 hồ sơ; liên thông 2 TTHC (đăng ký khai sinh, cấp thẻ BHYT) cho 836 hồ sơ. Thời hạn giải quyết liên thông TTHC: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi tối đa là 20 ngày làm việc. Nếu có nhu cầu nhận kết quả qua dịch vụ bưu chính, người dân đăng ký với bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp xã. Khi nhận kết quả tại nhà, người dân có trách nhiệm nộp cước phí cho cơ quan bưu chính.
Việc thực hiện liên thông "3 trong 1" TTHC giúp cơ quan nhà nước quản lý chặt chẽ hơn thông tin nhân thân và cư trú của người dân, khắc phục tình trạng trẻ đăng ký khai sinh nhưng chưa được nhập hộ khẩu hoặc cấp thẻ BHYT, giúp người dân tiết kiệm công sức, chi phí, thời gian đi lại. Mô hình liên thông này cũng tạo sự gắn kết giữa các cơ quan có liên quan thay vì trước đây các TTHC triển khai riêng lẻ, khép kín trong từng ngành. Thông qua kết quả thực hiện liên thông TTHC, các cơ quan có thể thống kê kịp thời, chính xác số lượng trẻ mới sinh trên địa bàn, từ đó hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng kịp thời quyền lợi đối với trẻ em.
Tuy nhiên, qua một thời gian thực hiện mô hình, quá trình liên thông đã bộc lộ một số vướng mắc cần được tháo gỡ. Thiếu tá Chu Thế Lượng, Phó Trưởng Công an thành phố Phủ Lý cho biết: Từ năm 2015 đến nay, Công an thành phố đã bảo đảm trả đúng thời gian quy định cho 100% hồ sơ, đặc biệt khi các trung tâm hành chính công đi vào hoạt động, quá trình thực hiện, trả kết quả cho người dân ngày càng thuận lợi, bảo đảm tiêu chí thuận tiện, tiết kiệm, phục vụ. Nhưng do đặc thù ở TP. Phủ Lý, việc đăng ký thường trú thực hiện tại Công an thành phố (không thực hiện tại công an cấp xã như các huyện) nên việc giải quyết mất nhiều thời gian hơn (do phải chuyển hồ sơ đăng ký thường trú từ UBND xã, phường lên Công an thành phố), ảnh hưởng đến thời hạn giải quyết TTHC. Bên cạnh đó, thực tế triển khai cũng cho thấy việc chuyển hồ sơ lên Công an thành phố từ các đơn vị xa trung tâm tạo nên tâm lý "ngại" ở cán bộ phụ trách cấp xã.
Mặt khác, nhiều người dân chưa nắm rõ quy định, quy trình liên thông 3 TTHC do công tác tuyên truyền, hướng dẫn chưa được quan tâm đúng mức, trình độ nhận thức của công dân không đồng đều nên cán bộ phụ trách phải mất nhiều thời gian hướng dẫn, trong khi mẫu đơn rườm rà, nội dung tờ khai phức tạp. Đây là nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ liên thông 3 TTHC chưa đạt 100% tổng số hồ sơ. Hơn nữa, việc liên thông 3 TTHC không phải quy định bắt buộc của pháp luật, người dân có quyền tự do lựa chọn theo nhu cầu, do đó không ít người trì hoãn việc đăng ký hộ khẩu thường trú cho trẻ ngay từ lúc mới sinh.
Bác Trần Thị Phương (đường Nguyễn Văn Trỗi, TP. Phủ Lý) chia sẻ: Biết là liên thông TTHC thuận tiện, đơn giản nhưng vì gia đình còn muốn chọn trường cho cháu sau này nên chưa làm để có thể đăng ký hộ khẩu thường trú tại nhà người thân ở phường khác. Thủ tục đăng ký hộ khẩu thường trú vốn phức tạp, nhiều nội dung (theo quy định của Luật Cư trú, buộc phải có sự đồng ý và ký tên của chủ hộ trên tờ khai khi đăng ký thường trú), vì vậy, nếu gia đình làm đồng thời ba thủ tục giấy khai sinh, hộ khẩu, BHYT thì rất rườm rà.
Để quy trình liên thông "3 trong 1" được thông suốt, bảo đảm mục tiêu toàn tỉnh thực hiện liên thông TTHC cho trẻ dưới 6 tuổi, thời gian tới, các sở, ngành, địa phương cần tích cực tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thực hiện quy trình liên thông đến đối tượng tại những điểm công cộng (cơ sở y tế, trụ sở UBND xã, phường, thị trấn) để người dân hiểu và tự nguyện tham gia. Đồng thời, cần nhanh chóng ứng dụng công nghệ thông tin, nghiên cứu thực hiện đồng bộ hóa phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch dùng chung với phần mềm cấp thẻ BHYT. Cùng với đó, quan tâm đào tạo cán bộ phụ trách "một cửa liên thông" ngày càng chuẩn hóa về trình độ, năng lực, văn hóa ứng xử. Các huyện, thành phố rà soát những TTHC còn vướng mắc, kịp thời kiến nghị cấp có thẩm quyền ban hành văn bản sửa đổi, bổ sung, tránh tình trạng trả kết quả quá hạn.
Với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền, ngành chức năng và đội ngũ cán bộ trực tiếp phụ trách, tin rằng những khó khăn trên sẽ sớm được khắc phục, bảo đảm quyền lợi cho nhân dân.
Thanh Vân
Thanh Vân, Thế Trang